Phương pháp Kiểm tra chất thấm lỏng (Liquid penetrant testing-PT)

Đây là một phương pháp được áp dụng để phát hiện những bất liên tục mở ra trên bề mặt vật liệu, của bất cứ sản phẩm công nghiệp nào được chế tạo từ những vật liệu không xốp. Phương pháp này thường được sử dụng phổ biến để kiểm tra những vật liệu không từ tính. Trong phương pháp này, chất thấm lỏng được phun lên bề mặt của sản phẩm trong một thời gian nhất định, sau đó phần chất thấm dư được làm sạch ra khỏi bề mặt. Bề mặt sau đó được làm khô và nó được phủ lên một lớp chất hiện. Những chất thấm nằm trong bất liên tục sẽ bị chất hiện hút ngược trở ra tạo thành chỉ thị nhìn thấy được, từ đó sẽ cho ta biết được vị trí và bản chất của bất liên tục. Toàn bộ quá trình này được minh họa trong hình 4.2.

Các chất thấm lỏng được sử dụng trong phương pháp này là chất thấm nhuộm màu nhìn thấy được và chất thấm huỳnh quang. Quá trình kiểm tra bằng chất thấm nhuộm màu nhìn thấy được thì được thực hiện dưới ánh sáng trắng bình thường còn quá trình kiểm tra bằng chất thấm huỳnh quang được thực hiện dưới ánh sáng đen (tia cực tím hay tử ngoại) trong khu vực tối. Kỹ thuật kiểm tra thấm lỏng được phân loại theo phương pháp làm sạch chất thấm dư. Các chất thấm có thể: (1) Rửa sạch bang nước, (2) nhũ tương hóa, có nghĩa là : chất nhũ tương được thêm vào chất thấm dư trên bề mặt vật kiểm tra để tạo cho nó có thể rửa sạch bằng nước, (3) làm sạch bằng dung môi, có nghĩa là: dung môi sẽ hòa tan chất thấm dư để có thể tẩy rửa chúng khỏi bề mặt vật kiểm tra. Để tăng độ nhạy và làm giảm được giá thành, các quá trình kiểm tra bằng chất thấm lỏng được liệt kê như sau:

(1) Chất thấm huỳnh quang nhũ tương hóa.

(2) Chất thấm huỳnh quang rửa bằng dung môi.

(3) Chất thấm huỳnh quang rửa bằng nước

(4) Chất thấm nhuộm màu nhìn thấy được rửa bằng dung môi.

(5) Chất thấm nhuộm màu nhìn thấy được rửa bằng nước.

Hình 4.2 – Các bước thực hiện trong quá trình kiểm tra bằng chất thấm lỏng.

  

Một số ưu điểm của phương pháp kiểm tra bằng chất thấm lỏng:

(1) Rất nhạy với những khuyết tật nằm trên bề mặt, nếu được sử dụng phù hợp.

(2) Thiết bị và vật tư được dùng trong phương pháp này tương đối rẽ tiền.

(3) Quá trình thấm lỏng tương đối đơn giản và không gây ra những vấn đề rắc rối.

(4) Hình dạng của chi tiết kiểm tra không là vấn đề quan trọng.

Một số hạn chế của phương pháp kiểm tra bằng chất thấm lỏng:

(1) Các khuyết tật phải mở ra trên bề mặt.

(2) Vật liệu kiểm tra phải không xốp.

(3) Quá trình kiểm tra bằng chất thấm lỏng khá bẩn, giá thành kiểm tra tương đối cao.

(4) Trong phương pháp này không giữ các kết quả được lâu.

Video clip tham khảo: https://www.youtube.com/watch?v=O3eaFngG1cM